Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi'nde Ve Orta Dünya'sında Viski
- 18.09.2016
Orta Dünyada birçok içki içildiini biliyoruz.
Fermante içkiler tüketildii kesin olsa da, dam1t1lm1_ içkiler hakk1nda net bir tan1mlama yap1lm1yor.
0nsanlar ve hobbitler ile ba_layacak olursak, bira ve _arap içiyorlar. Özellikle, Barlimans Best olarak butik bir ale içtiklerine dair kan1tlar kitapta mevcut.
Yine insanlar ve elfler, özellikle Kuyutorman1n dousundaki Yaln1z Da eteklerinde yap1lan _araptan içiyorlar.
Göl ^ehri ve Mirkwood elfleri aras1nda, nehir yoluyla f1ç1lar1n ta_1nd11n1 yine kitaplardan anlayabiliyoruz.
Cüceler, kendi ürettikleri ale türü biralar1 içiyorlar. ^araba ilgi göstermiyorlar.
Elfler, _arap tutkunu. Tolkienin birçok eserinde elfler ve _arap aras1ndaki ba1 görebilmek mümkün. Bira, _arap bol bol tüketiliyor, bu tamam. Fakat 0ngiliz kültürünün tam da merkezinden gelme Tolkienin, viskiyi es geçmesini pek anlamland1ram1yorum.
Metaforlar1 ile çok konu_ulan ve üzerine kitaplar yaz1lan, bitmek bilmeyen tart1_malara konu olan üstad yazar acaba viskiden bahsetmi_ olabilir miydi?
Son dönemde, kitaplara biraz daha göz att1m, Silmarillondan, Hobbite, Hurinin Çocuklar1ndan Yüzüklerin Efendisine kadar. Gelin görün ki, asl1nda metafor aramaya gerek kalmayabilir. Asl1nda bize viskinin Orta Dünyada içildiini belli eden bir küçük bölüm var.
Yüzüklerin Efendisi, 0ki Kule kitab1nday1z.
Hobbitler, Pippin ve Merrynin uruk-hai taraf1ndan kaç1r1ld11 esnada onlara verilen orc içkisi / orc draught, ki buradaki draught kesinlikle bira ile ili_kili deil kendi fikrime göre; matarada az miktarda ta_1n1yor ve köpüksüz.
Ayr1ca Tolkien bira yazmak istedii zaman ale terimini kullanmaktan hiç çekinmiyor, kaymakpürüzü biras1n1 hat1rl1yoruz tabii ki. 0ki Kule kitab1ndan direkt al1nt1 yap1yorum: Orkun biri üzerine eilerek ona biraz et ve ince kuru bir dilim ekmek att1.
Genel olarak özellikle Islayde, turba yak1larak maltlanan arpalar ile üretilen viskiler sadece bugün olduu gibi keyiften deil, ba_ka yiyecek olmad11 için kurutulmu_ et ve ekmek ile çok tüketiliyordu.
Bir çar1_1m olabilir mi?
Devam edelim:
...yeniden saçlar1ndan tutarak ayaa kald1rd1. Birkaç ork güldü. Ugluk, Pippinin di_leri aras1nda bir matara sokup g1rtla1ndan a_a1ya yak1c1 bir s1v1 döktü. Pippin k1zg1n, s1cak bir dalgalanman1n tüm bedenine yay1ld11n1 hissetti. Bacaklar1ndaki ve ayak bileklerindeki ac1 geçti. Ayakta durabiliyordu."
Mataradan, yak1c1 bir s1v1 içiyorsunuz, vücudunuzda bacaklar1n1za kadar bir s1cakl1k yay1l1yor. Ar1 ve ac1n1z diniyor. Akl1n1za ne geliyor? Hatta, orjinal dilde flask olarak geçiyor ve flask içerisinde genel olarak viski ve konyak, nadiren rom içilir. Betimleme ise, özellikle sert, çok sert dam1t1lm1_ bir içkiden bahsediyor gibi. En sert konyaklarda dahi hafif tatl1 bir tad vard1r.
Ne dersiniz, viskiyi anlatm1_ olabilir mi?
Eer öyleyse dahi, _arap ve biray1 genelde övücü olarak kullan1rken neden viski hakk1nda, kötülerin içkisi manas1na gelebilecek bir kullan1m yapm1_ olabilir?
Akl1ma bir çar1_1m olarak _u geldi. 1969 y1l1nda, American Manors & Morals taraf1ndan yay1mlanan, çizili_ tarihi ve sanatç1n1n isminin bilinmedii "Viski Ejderhalar1" isimli esere bakal1m. Çizimde özellikle, viski dam1t1mc1lar1n1n arazilerin gerçek canileri olduu, büyük parsa kendilerine kal1rken köylü i_çilerin haklar1n1 yeteri kadar vermedii anlat1lmaya çal1_1lm1_.
Viski Ejderhalar1, 1969
Tolkienin, kazanc1n1 saklayan ve payla_mayanlar için pek güzel tan1mlamalar1 olmad11n1 da biliyoruz. Kötülerin içkisi kavram1 bununla benzerlik gösterebilir mi?
Kitaptan devam edersek, ork içkisini içtikleri paragraf1n hemen arkas1ndan gelen paragrafta, Ork tak1m1, a_a1daki sisli ovaya doru alçalan dar bir koyaktan inmeye ba_lad1.
Bu sanki, akl1nda viski olan birinin ikinci cümlesinde doay1 betimlerken yazabilecei bir cümledir.
Bu kadar ç1kar1m yaparken, basit bir soruyu kendime sormaktan çekinmiyorum.
Neden çok kolay bir _ekilde viski yazmad1?
Slainte,
Ozan
Fermante içkiler tüketildii kesin olsa da, dam1t1lm1_ içkiler hakk1nda net bir tan1mlama yap1lm1yor.
0nsanlar ve hobbitler ile ba_layacak olursak, bira ve _arap içiyorlar. Özellikle, Barlimans Best olarak butik bir ale içtiklerine dair kan1tlar kitapta mevcut.
Yine insanlar ve elfler, özellikle Kuyutorman1n dousundaki Yaln1z Da eteklerinde yap1lan _araptan içiyorlar.
Göl ^ehri ve Mirkwood elfleri aras1nda, nehir yoluyla f1ç1lar1n ta_1nd11n1 yine kitaplardan anlayabiliyoruz.
Cüceler, kendi ürettikleri ale türü biralar1 içiyorlar. ^araba ilgi göstermiyorlar.
Elfler, _arap tutkunu. Tolkienin birçok eserinde elfler ve _arap aras1ndaki ba1 görebilmek mümkün. Bira, _arap bol bol tüketiliyor, bu tamam. Fakat 0ngiliz kültürünün tam da merkezinden gelme Tolkienin, viskiyi es geçmesini pek anlamland1ram1yorum.
Metaforlar1 ile çok konu_ulan ve üzerine kitaplar yaz1lan, bitmek bilmeyen tart1_malara konu olan üstad yazar acaba viskiden bahsetmi_ olabilir miydi?
Son dönemde, kitaplara biraz daha göz att1m, Silmarillondan, Hobbite, Hurinin Çocuklar1ndan Yüzüklerin Efendisine kadar. Gelin görün ki, asl1nda metafor aramaya gerek kalmayabilir. Asl1nda bize viskinin Orta Dünyada içildiini belli eden bir küçük bölüm var.
Yüzüklerin Efendisi, 0ki Kule kitab1nday1z.
Hobbitler, Pippin ve Merrynin uruk-hai taraf1ndan kaç1r1ld11 esnada onlara verilen orc içkisi / orc draught, ki buradaki draught kesinlikle bira ile ili_kili deil kendi fikrime göre; matarada az miktarda ta_1n1yor ve köpüksüz.
Ayr1ca Tolkien bira yazmak istedii zaman ale terimini kullanmaktan hiç çekinmiyor, kaymakpürüzü biras1n1 hat1rl1yoruz tabii ki. 0ki Kule kitab1ndan direkt al1nt1 yap1yorum: Orkun biri üzerine eilerek ona biraz et ve ince kuru bir dilim ekmek att1.
Genel olarak özellikle Islayde, turba yak1larak maltlanan arpalar ile üretilen viskiler sadece bugün olduu gibi keyiften deil, ba_ka yiyecek olmad11 için kurutulmu_ et ve ekmek ile çok tüketiliyordu.
Bir çar1_1m olabilir mi?
Devam edelim:
...yeniden saçlar1ndan tutarak ayaa kald1rd1. Birkaç ork güldü. Ugluk, Pippinin di_leri aras1nda bir matara sokup g1rtla1ndan a_a1ya yak1c1 bir s1v1 döktü. Pippin k1zg1n, s1cak bir dalgalanman1n tüm bedenine yay1ld11n1 hissetti. Bacaklar1ndaki ve ayak bileklerindeki ac1 geçti. Ayakta durabiliyordu."
Mataradan, yak1c1 bir s1v1 içiyorsunuz, vücudunuzda bacaklar1n1za kadar bir s1cakl1k yay1l1yor. Ar1 ve ac1n1z diniyor. Akl1n1za ne geliyor? Hatta, orjinal dilde flask olarak geçiyor ve flask içerisinde genel olarak viski ve konyak, nadiren rom içilir. Betimleme ise, özellikle sert, çok sert dam1t1lm1_ bir içkiden bahsediyor gibi. En sert konyaklarda dahi hafif tatl1 bir tad vard1r.
Ne dersiniz, viskiyi anlatm1_ olabilir mi?
Eer öyleyse dahi, _arap ve biray1 genelde övücü olarak kullan1rken neden viski hakk1nda, kötülerin içkisi manas1na gelebilecek bir kullan1m yapm1_ olabilir?
Akl1ma bir çar1_1m olarak _u geldi. 1969 y1l1nda, American Manors & Morals taraf1ndan yay1mlanan, çizili_ tarihi ve sanatç1n1n isminin bilinmedii "Viski Ejderhalar1" isimli esere bakal1m. Çizimde özellikle, viski dam1t1mc1lar1n1n arazilerin gerçek canileri olduu, büyük parsa kendilerine kal1rken köylü i_çilerin haklar1n1 yeteri kadar vermedii anlat1lmaya çal1_1lm1_.
Viski Ejderhalar1, 1969
Tolkienin, kazanc1n1 saklayan ve payla_mayanlar için pek güzel tan1mlamalar1 olmad11n1 da biliyoruz. Kötülerin içkisi kavram1 bununla benzerlik gösterebilir mi?
Kitaptan devam edersek, ork içkisini içtikleri paragraf1n hemen arkas1ndan gelen paragrafta, Ork tak1m1, a_a1daki sisli ovaya doru alçalan dar bir koyaktan inmeye ba_lad1.
Bu sanki, akl1nda viski olan birinin ikinci cümlesinde doay1 betimlerken yazabilecei bir cümledir.
Bu kadar ç1kar1m yaparken, basit bir soruyu kendime sormaktan çekinmiyorum.
Neden çok kolay bir _ekilde viski yazmad1?
Slainte,
Ozan