Monkey Shoulder Viskinin Hikayesi
- 4.01.2019
Merhaba,
Malt viski üretmenin, hatta bir bira üretmenin ilk ad1m1, elbette ki öncelikle malt üretmektedir. Malt dedi imiz, çimlendirilmi_ arpa, yani önce tarladan toplanm1_, sonra özel de irmenlerde parçalanm1_, sonra sulanm1_, sonra kurutulmu_, besin de erleri güçlenmi_ ama filiz vermesine izin verilmemi_ arpa.
Bir zamanlar 0skoçyada tüm dam1tmevleri kendi arpalar1n1 kendileri yeti_tirip, kendi maltlar1n1 üretiyorlard1. Y1llar geçtikçe ve sektör dünya çap1nda büyük paralara ç1k1nca hem daha küçük dam1t1mevleri ortaya ç1kt1 hem de sadece malt üreten ve ürettikleri malt1 dam1t1mevlerine satan üçüncü parti firmalar ortaya ç1kt1. Ama bizim konumuz onlar de il, eski nesil konu_maya devam edece iz.
Malt üretiminde arpalar1 sularken, malt man ismi verilen i_çiler, o arpalar1 sürekli küreyerek yerlerini de i_tiriyor, hem arpalar1n havaland1r1lmas1n1 sa l1yor hem de olduklar1 yerde kök salmas1na, filiz vermesine izin verilmiyordu. Bu i_lem basit gibi gözükse de, e er günde 10-15 saat çal1_1rsan1z biraz insanl1k d1_1 bir i_e dönü_üyordu.
Bu malt man i_çilerin, yani kürek i_çileri diyelim, kaderinde de hem bu kadar çal1_mak, sonras1nda da t1bbi rahats1zl1klar ya_amak vard1.
Bu rahats1zl1klar1n bir tanesi de, t1p literatüründe lenfödem olarak geçen, omuzlardan ba_layarak bütün kolun ve ellerin _i_mesine neden olan bir lenfatik dola_1m sorunu.
Bu çok ciddi hastal1 1n, elleri ve kollar1n do al yap1s1n1 bozarak onlar1 bir adeta bir maymunun vücuduna benzer bir hale sokmas1ndan dolay1 da hastal1 a monkey shoulder denmeye ba_lan1yor.
Misal bu foto rafta, omuzlar1ndan ve gözlerinden keder akan bir i_çiyi görüyor musunuz? Göremezsiniz çünkü kendisi babam Orhan Vural, sadece foto raf çektirmek için dalm1_ arpalar1n aras1nda. 1992 y1l1 falan olmal1, Bowmore Dam1t1mevi, Islay. Ama mant1k ayn1. Bahsedilen yer de arpalar1n serildi i i_te bu alanlar.
Gelelim yaz1m1n esas konusuna. 2005 y1l1nda, bünyesinde ayn1 zamanda Glenfiddich, Balvenie, Clan MacGregor, Tullamore Dew, Grants viskileri, Drambuie viski likörü ve Hendricks cini de bulunduran me_hur William Grant & Sons firmas1, Monkey Shoulder isimle bir malt harman1 yarat1yor. Firman1n viski direktörü ünvanl1 çal1_an1 Jonny Cornthwaite, 2005 y1l1n1 baz al1rsak o zamanlar viski yeterince haval1 bir kategori de ildi, biraz daha s1rad1_1 bir _ey üretmek istedik diye aç1kl1yor ilk ç1k1_ hikayesini.
Burada malt harman1 kavram1n1 da konu_mam1z laz1m. Öncelikle malt viskinin, %100 bak1r imbiklerden dam1t1larak elde edildi ini biliyoruz.
Arpan1n üretimini d1_ar1da b1rak1rsak, kalan tüm üretim tek bir dam1t1mevinde yap1l1rsa ona single malt viski deniyor. Yani buradaki single kelimesinin anlam1 sadece %100 dam1t1k arpa alkolü olmas1 de il ayn1 zamanda tek bir dam1t1mevi arasizi içerisinde üretilmesi.
Tah1l viskileri ise, arpa d1_1nda kalan di er tah1llardan (keza evet arpa da bir tah1l ama kendi ba_1na s1n1fland1r1l1yor), bak1r imbik zorunlulu u olmadan, çelikten üretilen ve sürekli dam1t1m olana 1 veren imbiklerde üretilmesi. K1saca geçmek gerekirse, bir malt viski ile bir tah1l viskisi bir araya geldi inde harman 0skoç viskisini olu_turuyor.
Fakat burada ne yazd1k? Malt harman1. Eskilerin deyimiyle vatted malt , pure malt gibi anlamlar1 da olan ancak günümüzde yasal olarak sadece blended malt yazma zorunlulu u olan bu viski ise, sadece malt viskilerden olu_an bir kar1_1m, yani bir harman.
Her ne kadar 0skoçyada viski konusunda çok kat1 kurallar olsa da, k1smen rahat b1rakt1klar1 bir konu, bir malt harman1n1n içindeki viskilerin hangi dam1t1mevinden geldi ini yazmak zorunda olmalalar1.
Bu single malt veya harman viskiler için de geçerli.
Fakat konu Monkey Shouldera geldi inde, içindeki malt viskilerin nereden geldi ini biliyoruz. Glenfiddich Dam1t1mevi, Balvenie Dam1t1mevi ve firman1n bir di er malt dam1t1mevi olan Kinninvie Dam1t1mevinden gelen malt viskiler, çok ustaca bir oranla harmanlan1yor, ve ortaya Monkey Shoulder ç1k1yor.
Boyutlar1 küçük, 17 y1ll1k olarak sat1lan Kinninvie gerçekten enfes bir malt viski. Tatt1 1n1zda pi_man olmazs1n1z. Glencairn viski kadehinde daha keyifle yudumlan1yor.
Gerek lezzetinin uygunlu u, gerekse firman1n en az1ndan ba_lardaki pazarlama stratejilerine göre asl1nda viskiye yeni ba_layanlar veya viskide kokteyl tercih edenler için üretildi e benziyor. Bununla beraber ben sek olarak tad1n1 çok be eniyorum, fiyat avantaj1n1 da dü_ünürsek f/p oran1n1 çok yüksek buluyorum.
Malt viskilerinin geldi i bölge, üç dam1t1mevinin bölgesi Speyside. Asl1nda Highland bölgesinin içinde yer alan bu bölge, üzerindeki Spey nehrinin etraf1na konu_lanan onlarca viski dam1t1mevi ile 0skoçyan1n toplam viski üretiminin a_a 1 yukar1 yar1s1na ev sahipli i yapt1 1 için özerk bir isim alabiliyor.
Bölgenin viski karakteri hafif, kolay içimli, çimensi, taze ve kuru meyveleri and1ran notalar ve tabii ki _eri f1ç1l1 viskilerin en önemli merkezlerinden. Hal böyle olunca, Monkey Shoulder1n da tad1 bölgeye uyuyor, kolay içimli, hafif tatl1, meyvemsi bir karaktere bürünüyor.
2017 itibariyle y1lda 311 bin kasa satmay1 ba_aran Monkey Shoulder tabii ki malt harman1 kategorisinde, her ne kadar butik üreticiler yer alsa da büyüklerin de dikkatini çekiyor. Malt harman1 olarak akl1n1za ilk gelebilecek di er örneklerden biri Johnnie Walker1n 15 y1ll1k Green Label serisi. Ayn1 zamanda Chivas Regalin ultra premium malt harman1 Ultis de bu kategoride yer al1yor.
Yak1n zamanda, yine devlerden Whyte Mackay, Shackelton ismiyle bir malt harman1 ç1kard1, ayn1 zamanda duty free reyonlar1nda art1k rastlayabildi imiz Copper Dog da pazar1n k1smen yeni üyelerinden. Yine son dönemde yeni havaliman1n1n duty free reyonlar1nda bolca yer almaya ba_layan Eagle Cask Blended Malt da bu kategorinin üyelerinden biri olarak akl1n1zda kals1n.
Monkey Shoulder1n kolay içimi, hafif lezzeti, biraz önce de belirtti im gibi koktyellerde de onu çok popüler yap1yor. Hatta y1llar geçtikçe i_ öyle bir hal al1yor ki, dünya üzerindeki önemli noktalarda çal1_an ve sektörün isim yapm1_ barmenlerinden, William Gran & Sona bir talep gidiyor. Her _eye yak1_t1r1yoruz diyorlar ama Monkey Shoulder ile isli lezzetler de yaratmak istiyoruz.
Bu talebe olumlu cevap veren firma, ilk etapta sadece belirli barlara temin edilmek üzere Monkey Shouldera bir karde_ yarat1yor, turbal1 malttan dam1tt1klar1 viskileri içinde kullanarak Smoky MonkeyI yarat1yorlar. Tabii burada kulland1klar1 turba, belki de turbal1 viskiyi me_hur eden ada Islaydan de il, kendi bölgeleri olan Highlandden ç1kar1lan turba oluyor.
Smokey Monkey
2017 ç1k1_l1 bu viskiye buralarda rastlamak pek mümkün de il ancak tüm viski üreticilerinin isli viskiler pazar1na bak1p da i_tah kabartt1 1n1 göz önünde bulundurursak, yak1nd1r denebilir.
Sonras1nda da Gorilla ismini verdikleri 4.5 litrelik dev bir Monkey Shoulder ekspresyonu ç1kar1yorlar. Buralarda sat1lsa fiyat1n1 dü_ünemiyorum ama yurtd1_1nda toplamda 6 _i_e viskiye denk gelen bu özel seriyi gayet uygun fiyatlarda bulabiliyorsunuz.
Bu da benim minik Gorilla. Ara ara atölyelere götürüyordum göstermek için ama art1k b1rakt1m çünkü pek a 1r.
Son olarak tekrar etmek gerekirse, iyi fiyat, günlük ho_ içimli bir lezzete sahip Monkey Shoulderdan her daim evimde bulundururum.
Slainte
Ozan
--------------------------------
Malt viski üretmenin, hatta bir bira üretmenin ilk ad1m1, elbette ki öncelikle malt üretmektedir. Malt dedi imiz, çimlendirilmi_ arpa, yani önce tarladan toplanm1_, sonra özel de irmenlerde parçalanm1_, sonra sulanm1_, sonra kurutulmu_, besin de erleri güçlenmi_ ama filiz vermesine izin verilmemi_ arpa.
Bir zamanlar 0skoçyada tüm dam1tmevleri kendi arpalar1n1 kendileri yeti_tirip, kendi maltlar1n1 üretiyorlard1. Y1llar geçtikçe ve sektör dünya çap1nda büyük paralara ç1k1nca hem daha küçük dam1t1mevleri ortaya ç1kt1 hem de sadece malt üreten ve ürettikleri malt1 dam1t1mevlerine satan üçüncü parti firmalar ortaya ç1kt1. Ama bizim konumuz onlar de il, eski nesil konu_maya devam edece iz.
Malt üretiminde arpalar1 sularken, malt man ismi verilen i_çiler, o arpalar1 sürekli küreyerek yerlerini de i_tiriyor, hem arpalar1n havaland1r1lmas1n1 sa l1yor hem de olduklar1 yerde kök salmas1na, filiz vermesine izin verilmiyordu. Bu i_lem basit gibi gözükse de, e er günde 10-15 saat çal1_1rsan1z biraz insanl1k d1_1 bir i_e dönü_üyordu.
Bu malt man i_çilerin, yani kürek i_çileri diyelim, kaderinde de hem bu kadar çal1_mak, sonras1nda da t1bbi rahats1zl1klar ya_amak vard1.
Bu rahats1zl1klar1n bir tanesi de, t1p literatüründe lenfödem olarak geçen, omuzlardan ba_layarak bütün kolun ve ellerin _i_mesine neden olan bir lenfatik dola_1m sorunu.
Bu çok ciddi hastal1 1n, elleri ve kollar1n do al yap1s1n1 bozarak onlar1 bir adeta bir maymunun vücuduna benzer bir hale sokmas1ndan dolay1 da hastal1 a monkey shoulder denmeye ba_lan1yor.
Misal bu foto rafta, omuzlar1ndan ve gözlerinden keder akan bir i_çiyi görüyor musunuz? Göremezsiniz çünkü kendisi babam Orhan Vural, sadece foto raf çektirmek için dalm1_ arpalar1n aras1nda. 1992 y1l1 falan olmal1, Bowmore Dam1t1mevi, Islay. Ama mant1k ayn1. Bahsedilen yer de arpalar1n serildi i i_te bu alanlar.
Gelelim yaz1m1n esas konusuna. 2005 y1l1nda, bünyesinde ayn1 zamanda Glenfiddich, Balvenie, Clan MacGregor, Tullamore Dew, Grants viskileri, Drambuie viski likörü ve Hendricks cini de bulunduran me_hur William Grant & Sons firmas1, Monkey Shoulder isimle bir malt harman1 yarat1yor. Firman1n viski direktörü ünvanl1 çal1_an1 Jonny Cornthwaite, 2005 y1l1n1 baz al1rsak o zamanlar viski yeterince haval1 bir kategori de ildi, biraz daha s1rad1_1 bir _ey üretmek istedik diye aç1kl1yor ilk ç1k1_ hikayesini.
Burada malt harman1 kavram1n1 da konu_mam1z laz1m. Öncelikle malt viskinin, %100 bak1r imbiklerden dam1t1larak elde edildi ini biliyoruz.
Arpan1n üretimini d1_ar1da b1rak1rsak, kalan tüm üretim tek bir dam1t1mevinde yap1l1rsa ona single malt viski deniyor. Yani buradaki single kelimesinin anlam1 sadece %100 dam1t1k arpa alkolü olmas1 de il ayn1 zamanda tek bir dam1t1mevi arasizi içerisinde üretilmesi.
Tah1l viskileri ise, arpa d1_1nda kalan di er tah1llardan (keza evet arpa da bir tah1l ama kendi ba_1na s1n1fland1r1l1yor), bak1r imbik zorunlulu u olmadan, çelikten üretilen ve sürekli dam1t1m olana 1 veren imbiklerde üretilmesi. K1saca geçmek gerekirse, bir malt viski ile bir tah1l viskisi bir araya geldi inde harman 0skoç viskisini olu_turuyor.
Fakat burada ne yazd1k? Malt harman1. Eskilerin deyimiyle vatted malt , pure malt gibi anlamlar1 da olan ancak günümüzde yasal olarak sadece blended malt yazma zorunlulu u olan bu viski ise, sadece malt viskilerden olu_an bir kar1_1m, yani bir harman.
Her ne kadar 0skoçyada viski konusunda çok kat1 kurallar olsa da, k1smen rahat b1rakt1klar1 bir konu, bir malt harman1n1n içindeki viskilerin hangi dam1t1mevinden geldi ini yazmak zorunda olmalalar1.
Bu single malt veya harman viskiler için de geçerli.
Fakat konu Monkey Shouldera geldi inde, içindeki malt viskilerin nereden geldi ini biliyoruz. Glenfiddich Dam1t1mevi, Balvenie Dam1t1mevi ve firman1n bir di er malt dam1t1mevi olan Kinninvie Dam1t1mevinden gelen malt viskiler, çok ustaca bir oranla harmanlan1yor, ve ortaya Monkey Shoulder ç1k1yor.
Boyutlar1 küçük, 17 y1ll1k olarak sat1lan Kinninvie gerçekten enfes bir malt viski. Tatt1 1n1zda pi_man olmazs1n1z. Glencairn viski kadehinde daha keyifle yudumlan1yor.
Gerek lezzetinin uygunlu u, gerekse firman1n en az1ndan ba_lardaki pazarlama stratejilerine göre asl1nda viskiye yeni ba_layanlar veya viskide kokteyl tercih edenler için üretildi e benziyor. Bununla beraber ben sek olarak tad1n1 çok be eniyorum, fiyat avantaj1n1 da dü_ünürsek f/p oran1n1 çok yüksek buluyorum.
Malt viskilerinin geldi i bölge, üç dam1t1mevinin bölgesi Speyside. Asl1nda Highland bölgesinin içinde yer alan bu bölge, üzerindeki Spey nehrinin etraf1na konu_lanan onlarca viski dam1t1mevi ile 0skoçyan1n toplam viski üretiminin a_a 1 yukar1 yar1s1na ev sahipli i yapt1 1 için özerk bir isim alabiliyor.
Bölgenin viski karakteri hafif, kolay içimli, çimensi, taze ve kuru meyveleri and1ran notalar ve tabii ki _eri f1ç1l1 viskilerin en önemli merkezlerinden. Hal böyle olunca, Monkey Shoulder1n da tad1 bölgeye uyuyor, kolay içimli, hafif tatl1, meyvemsi bir karaktere bürünüyor.
2017 itibariyle y1lda 311 bin kasa satmay1 ba_aran Monkey Shoulder tabii ki malt harman1 kategorisinde, her ne kadar butik üreticiler yer alsa da büyüklerin de dikkatini çekiyor. Malt harman1 olarak akl1n1za ilk gelebilecek di er örneklerden biri Johnnie Walker1n 15 y1ll1k Green Label serisi. Ayn1 zamanda Chivas Regalin ultra premium malt harman1 Ultis de bu kategoride yer al1yor.
Yak1n zamanda, yine devlerden Whyte Mackay, Shackelton ismiyle bir malt harman1 ç1kard1, ayn1 zamanda duty free reyonlar1nda art1k rastlayabildi imiz Copper Dog da pazar1n k1smen yeni üyelerinden. Yine son dönemde yeni havaliman1n1n duty free reyonlar1nda bolca yer almaya ba_layan Eagle Cask Blended Malt da bu kategorinin üyelerinden biri olarak akl1n1zda kals1n.
Monkey Shoulder1n kolay içimi, hafif lezzeti, biraz önce de belirtti im gibi koktyellerde de onu çok popüler yap1yor. Hatta y1llar geçtikçe i_ öyle bir hal al1yor ki, dünya üzerindeki önemli noktalarda çal1_an ve sektörün isim yapm1_ barmenlerinden, William Gran & Sona bir talep gidiyor. Her _eye yak1_t1r1yoruz diyorlar ama Monkey Shoulder ile isli lezzetler de yaratmak istiyoruz.
Bu talebe olumlu cevap veren firma, ilk etapta sadece belirli barlara temin edilmek üzere Monkey Shouldera bir karde_ yarat1yor, turbal1 malttan dam1tt1klar1 viskileri içinde kullanarak Smoky MonkeyI yarat1yorlar. Tabii burada kulland1klar1 turba, belki de turbal1 viskiyi me_hur eden ada Islaydan de il, kendi bölgeleri olan Highlandden ç1kar1lan turba oluyor.
Smokey Monkey
2017 ç1k1_l1 bu viskiye buralarda rastlamak pek mümkün de il ancak tüm viski üreticilerinin isli viskiler pazar1na bak1p da i_tah kabartt1 1n1 göz önünde bulundurursak, yak1nd1r denebilir.
Sonras1nda da Gorilla ismini verdikleri 4.5 litrelik dev bir Monkey Shoulder ekspresyonu ç1kar1yorlar. Buralarda sat1lsa fiyat1n1 dü_ünemiyorum ama yurtd1_1nda toplamda 6 _i_e viskiye denk gelen bu özel seriyi gayet uygun fiyatlarda bulabiliyorsunuz.
Bu da benim minik Gorilla. Ara ara atölyelere götürüyordum göstermek için ama art1k b1rakt1m çünkü pek a 1r.
Son olarak tekrar etmek gerekirse, iyi fiyat, günlük ho_ içimli bir lezzete sahip Monkey Shoulderdan her daim evimde bulundururum.
Slainte
Ozan
--------------------------------
