DE Olarak Da Bilinen Distiller’s Edition Viskiler Ne Anlama Geliyor?
- 19.11.2018
Uçaktan indiniz, valizinizi beklerken _öyle bir duty free'ye göz atay1m diyorsunuz.
Yeni viskiler, indirimler, kampanyalar, klasik viskiler, bildi iniz lezzetler raflara s1ralanm1_.
Zaten sevdi iniz bir Lagavulin 16'n1n yan1nda, etiketinde daha fazla yaz1 olan bir Lagavulin daha var, üzerinde 16 yazm1yor. Hemen yan1nda bir Talisker 10 var ve onun yan1nda da daha bol yaz1l1 etiket yap1_t1r1lm1_ bir ba_ka Talisker. 0kisinin ortak noktas1, üzerinde yazan "The Distiller's Edition" ibaresi. Fiyatlar1 da farkl1, hatta birkaç Euro daha fazla.
Peki nedir bu?
Özellikle son y1llarda, 0stanbuldaki havaalanlar1n1n duty free reyonlar1nda s1kça görmeye ba_lad1 1m1z ve al1_1k oldu umuz baz1 viskilerin Distillers Edition ibaresiyle etikenlemi_ olan ekspresyonlar1 ne demektir? Ne anlama gelmektedir? Bu k1sa yaz1da sizlere bu konudan bahsedece im.
Öncelikle Distillers Edition (Dam1t1mc1n1n Seçkisi, Edisyonu) diye Türkçele_tirebilece imiz bu viskilerin, bir firma taraf1ndan üretildi ini, çok küçük istisnalar d1_1nda viski dünyas1n1n genelle_mi_ bir terimi olmad1 1n1 söylemem laz1m. Bünyesinde Johnnie Walker, Talisker, Lagavulin, Oban, Smirnoff, Guinness, Baileys, Tanqueray, Captain Morgan ve hatta _a_1rmay1n Yeni Rak1y1 da bulunduran 0ngiliz devi Diageo, bugün 200den fazla markayla ve 180 ülkede sat1_ yapma kapasitesiyle dünyan1n en büyük içki firmalar1ndan biri.
Tarih vermek gerekirse, 1990lar1n ortalar1nda, Diageo firmas1, kendi klasik viskilerinin bir seçkisi olan The Classic Malts Of Scotland (bu grup 1988 y1l1nda yarat1ld1) grubunun üyesi viskilere küçük bir ekstra dokunu_ yapmak istedi. Bu grubun içerisindeki viskiler olan Lagavulin, Talisker, Dalwhinnie, Cragganmore, Glenkinchie ve Oban- klasik ekspresyonlara ekstra bir f1ç1 dinlendirmesi ile bu süreç ba_lam1_ oldu.
Bu küçük dokunu_, viskileri, kendi standart f1ç1 y1llanmalar1 sonras1nda ekstradan baz1 tür _arap f1ç1lar1nda k1sa bir süre (1 y1l gibi) dinlendirtikten sonra _i_elemesi anlam1na geliyor. Zaman içerisinde, bu ekspresyonlar1n sat1_ ba_ar1s1ndan da kaynakl1 olarak, yine kendi bünyesinde olan ancak The Classic Single Malts Of Scotland grubu d1_1ndaki viskilerinin baz1lar1na da bu i_lem yap1lmaya ba_land1.
Görsel: Diageo (malts.com)
Bunlar1n aras1nda, Caol Ila (2006 y1l1nda ba_land1), Clynelish, Royal Lochnagar (2008-2012) da girdi, baz1lar1 ç1kt1, baz1lar1 hala devam ediyor. Burada dam1tma y1l1 ile _i_elenme y1l1 kar1_t1r1lmamal1. Yani 1990larda ba_layan bu seri içerisinde, 1979 y1l1nda dam1t1lm1_ ve 1995 y1l1nda _i_elenmi_ viskilere de rastlamak mümkün, (örne in art1k müzayede ürünü haline gelmi_ olan Lagavulin DE 79-95).
Ekstra _arap f1ç1lar1ndan bahsetti imiz ise, ayn1 yerden al1nan ve tek bir tür _arap f1ç1s1 de il elbette.
Örnek olarak Clynelish ve Dalwhinnie Distillers Edition ekspresyonlar1 için, ikinci dinlendirilme f1ç1s1 olarak 0spanyol Olorosso _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Caol Ila Distillers Edition için içinde misket üzümünden yap1lm1_ _araplar1n dinlendirildi i f1ç1lar tercih ediliyor.
Yine Talisker DE için 0spanyol Amoroso _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Lagavulin DE için 0spanyol Pedro Ximenez _eri f1ç1lar1 tercih ediliyor.
Oban De için ise, 0spanyol Montilla-Fino _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Glenkinchie için 0spanyol Amontillado _eri f1ç1lar1 kullan1l1yor.
Cragganmore Distillers Edition ise, Portekizin me_hur Port _arab1 f1ç1lar1nda ekstra y1lland1r1l1yor.
Asl1nda bu süreç, zaten a_ina olabilece iniz, örnek olarak Aberlour 12 Double Cask, Balvenie 12 Double Wood ve say1s1z çift f1ç1 dinlendirilmesi uygulanan viskiler ile kabaca ayn1 süreç anlam1na geliyor.
Tabii ki teknik detaylar ve f1ç1 tercihleri farkl1.
Bir tüketici fark1 ise _u, sadece tek f1ç1da dinlendirilmi_ Balvenie 12 veya Aberlour 12yi bulamazken, yaz1da sözü geçen viskilerde bunu bulma deneyimleme oluyor.
Misal bir Clynelish 14 klasik ile bir Clynelish Distiller's Edition kar_1la_t1rma _ans1n1z var, yani ekstra _arap f1ç1s1 dinlendirmenin, o viskiye kataca 1/götürece i nuanslar1 deneyebilirsiniz.
Distillers Edition serilerinin neredeyse tamam1n1n _i_elenme y1l1 resmi olarak etikette yer ald1 1 için, viski kültüründe geli_mi_ damak veya koleksiyon tutkusu olanlar için bu sefer farkl1 bir k1yaslama ba_l1yor. Bu da, tamamen örnek olmas1 aç1s1ndan yaz1yorum, misal 2015 y1l1nda ç1km1_ bir Caol Ila Distillers Edition _i_esinin, 2013 y1l1nda ç1km1_ serisinden çok daha güçlü/zay1f olmas1 gibi.
Bugün baz1 Lagavulin DE ekspresyonlar1, sadece eski olmas1ndan de il, di erlerinden çok daha farkl1 karaktere ve lezzete sahip olmas1 aç1s1ndan, daha eski veya daha yeni Lagavulin DE ekspresyonlar1ndan çok daha zor bulunur ve pahal1 olmas1 da bu tezin somut örneklerinden biri.
^ahsi olarak yaz1yorum, Diageo Distillers Edition serileri benim için biraz _ans, biraz risk oluyor, kimi zaman almas1 keyifli bir risk tabii. Baz1 DEleri çok dengesiz bulurken, baz1 DEleri hala unutam1yorum (bir örnek Talisker Distillers Edition 2004-2014, Oban Distillers Edition 2001-2016). Bu o dam1t1mevinin amiral gemisi diyebilece im ekspresyonlar1n1 be enip be enmemek ile alakal1 da de il.
Bir viskiyi pek sevmezken DEsini çok be enibiliyorum veya tam tersi de olabiliyor. Siz de tatt1 1n1z Distillers Edition serilerinin y1l1n1 ve en az1ndan size hissettirdiklerini küçük bir not defterinde saklarsan1z, sonras1nda yenileri/eskileri denedi inizde, kendinize özel bir kar_1la_t1rma yapabilirsiniz.
Son olarak dikkatli okuyucular, "peki 0rlandal1 Connemara'n1n da Distiller's Edition _i_esini gördüm ama onlar Diageo'nun de il" diyebilir. Do ru, Beam Suntory i_tiraki Cooley Dam1t1mevi'nde dam1t1lan Connemara'n1n da ayn1 isimde bir serisi var. Aç1klamas1 da çok basit, onlar da isim olarak "Distiller's Edition" demi_ler, i_te o kadar :)
Slainte
Ozan Vural
Yeni viskiler, indirimler, kampanyalar, klasik viskiler, bildi iniz lezzetler raflara s1ralanm1_.
Zaten sevdi iniz bir Lagavulin 16'n1n yan1nda, etiketinde daha fazla yaz1 olan bir Lagavulin daha var, üzerinde 16 yazm1yor. Hemen yan1nda bir Talisker 10 var ve onun yan1nda da daha bol yaz1l1 etiket yap1_t1r1lm1_ bir ba_ka Talisker. 0kisinin ortak noktas1, üzerinde yazan "The Distiller's Edition" ibaresi. Fiyatlar1 da farkl1, hatta birkaç Euro daha fazla.
Peki nedir bu?
Özellikle son y1llarda, 0stanbuldaki havaalanlar1n1n duty free reyonlar1nda s1kça görmeye ba_lad1 1m1z ve al1_1k oldu umuz baz1 viskilerin Distillers Edition ibaresiyle etikenlemi_ olan ekspresyonlar1 ne demektir? Ne anlama gelmektedir? Bu k1sa yaz1da sizlere bu konudan bahsedece im.
Öncelikle Distillers Edition (Dam1t1mc1n1n Seçkisi, Edisyonu) diye Türkçele_tirebilece imiz bu viskilerin, bir firma taraf1ndan üretildi ini, çok küçük istisnalar d1_1nda viski dünyas1n1n genelle_mi_ bir terimi olmad1 1n1 söylemem laz1m. Bünyesinde Johnnie Walker, Talisker, Lagavulin, Oban, Smirnoff, Guinness, Baileys, Tanqueray, Captain Morgan ve hatta _a_1rmay1n Yeni Rak1y1 da bulunduran 0ngiliz devi Diageo, bugün 200den fazla markayla ve 180 ülkede sat1_ yapma kapasitesiyle dünyan1n en büyük içki firmalar1ndan biri.
Tarih vermek gerekirse, 1990lar1n ortalar1nda, Diageo firmas1, kendi klasik viskilerinin bir seçkisi olan The Classic Malts Of Scotland (bu grup 1988 y1l1nda yarat1ld1) grubunun üyesi viskilere küçük bir ekstra dokunu_ yapmak istedi. Bu grubun içerisindeki viskiler olan Lagavulin, Talisker, Dalwhinnie, Cragganmore, Glenkinchie ve Oban- klasik ekspresyonlara ekstra bir f1ç1 dinlendirmesi ile bu süreç ba_lam1_ oldu.
Bu küçük dokunu_, viskileri, kendi standart f1ç1 y1llanmalar1 sonras1nda ekstradan baz1 tür _arap f1ç1lar1nda k1sa bir süre (1 y1l gibi) dinlendirtikten sonra _i_elemesi anlam1na geliyor. Zaman içerisinde, bu ekspresyonlar1n sat1_ ba_ar1s1ndan da kaynakl1 olarak, yine kendi bünyesinde olan ancak The Classic Single Malts Of Scotland grubu d1_1ndaki viskilerinin baz1lar1na da bu i_lem yap1lmaya ba_land1.
Görsel: Diageo (malts.com)
Bunlar1n aras1nda, Caol Ila (2006 y1l1nda ba_land1), Clynelish, Royal Lochnagar (2008-2012) da girdi, baz1lar1 ç1kt1, baz1lar1 hala devam ediyor. Burada dam1tma y1l1 ile _i_elenme y1l1 kar1_t1r1lmamal1. Yani 1990larda ba_layan bu seri içerisinde, 1979 y1l1nda dam1t1lm1_ ve 1995 y1l1nda _i_elenmi_ viskilere de rastlamak mümkün, (örne in art1k müzayede ürünü haline gelmi_ olan Lagavulin DE 79-95).
Ekstra _arap f1ç1lar1ndan bahsetti imiz ise, ayn1 yerden al1nan ve tek bir tür _arap f1ç1s1 de il elbette.
Örnek olarak Clynelish ve Dalwhinnie Distillers Edition ekspresyonlar1 için, ikinci dinlendirilme f1ç1s1 olarak 0spanyol Olorosso _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Caol Ila Distillers Edition için içinde misket üzümünden yap1lm1_ _araplar1n dinlendirildi i f1ç1lar tercih ediliyor.
Yine Talisker DE için 0spanyol Amoroso _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Lagavulin DE için 0spanyol Pedro Ximenez _eri f1ç1lar1 tercih ediliyor.
Oban De için ise, 0spanyol Montilla-Fino _eri f1ç1lar1 tercih edilirken, Glenkinchie için 0spanyol Amontillado _eri f1ç1lar1 kullan1l1yor.
Cragganmore Distillers Edition ise, Portekizin me_hur Port _arab1 f1ç1lar1nda ekstra y1lland1r1l1yor.
Asl1nda bu süreç, zaten a_ina olabilece iniz, örnek olarak Aberlour 12 Double Cask, Balvenie 12 Double Wood ve say1s1z çift f1ç1 dinlendirilmesi uygulanan viskiler ile kabaca ayn1 süreç anlam1na geliyor.
Tabii ki teknik detaylar ve f1ç1 tercihleri farkl1.
Bir tüketici fark1 ise _u, sadece tek f1ç1da dinlendirilmi_ Balvenie 12 veya Aberlour 12yi bulamazken, yaz1da sözü geçen viskilerde bunu bulma deneyimleme oluyor.
Misal bir Clynelish 14 klasik ile bir Clynelish Distiller's Edition kar_1la_t1rma _ans1n1z var, yani ekstra _arap f1ç1s1 dinlendirmenin, o viskiye kataca 1/götürece i nuanslar1 deneyebilirsiniz.
Distillers Edition serilerinin neredeyse tamam1n1n _i_elenme y1l1 resmi olarak etikette yer ald1 1 için, viski kültüründe geli_mi_ damak veya koleksiyon tutkusu olanlar için bu sefer farkl1 bir k1yaslama ba_l1yor. Bu da, tamamen örnek olmas1 aç1s1ndan yaz1yorum, misal 2015 y1l1nda ç1km1_ bir Caol Ila Distillers Edition _i_esinin, 2013 y1l1nda ç1km1_ serisinden çok daha güçlü/zay1f olmas1 gibi.
Bugün baz1 Lagavulin DE ekspresyonlar1, sadece eski olmas1ndan de il, di erlerinden çok daha farkl1 karaktere ve lezzete sahip olmas1 aç1s1ndan, daha eski veya daha yeni Lagavulin DE ekspresyonlar1ndan çok daha zor bulunur ve pahal1 olmas1 da bu tezin somut örneklerinden biri.
^ahsi olarak yaz1yorum, Diageo Distillers Edition serileri benim için biraz _ans, biraz risk oluyor, kimi zaman almas1 keyifli bir risk tabii. Baz1 DEleri çok dengesiz bulurken, baz1 DEleri hala unutam1yorum (bir örnek Talisker Distillers Edition 2004-2014, Oban Distillers Edition 2001-2016). Bu o dam1t1mevinin amiral gemisi diyebilece im ekspresyonlar1n1 be enip be enmemek ile alakal1 da de il.
Bir viskiyi pek sevmezken DEsini çok be enibiliyorum veya tam tersi de olabiliyor. Siz de tatt1 1n1z Distillers Edition serilerinin y1l1n1 ve en az1ndan size hissettirdiklerini küçük bir not defterinde saklarsan1z, sonras1nda yenileri/eskileri denedi inizde, kendinize özel bir kar_1la_t1rma yapabilirsiniz.
Son olarak dikkatli okuyucular, "peki 0rlandal1 Connemara'n1n da Distiller's Edition _i_esini gördüm ama onlar Diageo'nun de il" diyebilir. Do ru, Beam Suntory i_tiraki Cooley Dam1t1mevi'nde dam1t1lan Connemara'n1n da ayn1 isimde bir serisi var. Aç1klamas1 da çok basit, onlar da isim olarak "Distiller's Edition" demi_ler, i_te o kadar :)
Slainte
Ozan Vural
